راهنمای استفاده از کلاکت : چطور روی تخته نشان فیلم علامت گذاری کنیم ؟

راهنمای استفاده از کلاکت : چطور روی تخته نشان فیلم علامت گذاری کنیم ؟

تخته نشان (یا کلاکت ، تخته تقه) ابزار های ساده ای هستند که نقش بسیار زیادی در فرآیند تولید فیلم و ویدئو دارند. تسلط بر هنر استفاده از کلاکت به شما کمک می‌کند تا اطمینان حاصل کنید که فیلم شما مرحله پس تولید بی دردسر و خوبی را پشت سر خواهد گذاشت .

فهرست مطالب :

• کلاکت چیست ؟
• انواع کلاکت
• روی کلاکت باید چه چیزهایی بنویسیم ؟
• نحوه استفاده از کلاکت

کلاکت چیست ؟

تخته‌نشان یا کلاکت یکی از ابزارهای فیلمسازی است که در طول فیلمبرداری برای کمک به همگام سازی صدا و تصویر در پس تولید استفاده می شود. کِلاکت از دو جزء ساخته شده است: یک تکه چوب لولا دار برای تقه زدن و یک تخته . قبل از اینکه کارگردان بگوید “اکشن!” دستیار دوم فیلمبردار (که به آن کمک فیلمبردار دوم یا کلاکت زن هم گفته می شود) آن دو قطعه چوبی را به هم میکوبد تا صدای بلند و مشخصی مثل “صدای دست زدن” ایجاد کند. در پس تولید، تدوینگر فیلم با پیدا کردن صدای «تقه زدن» در فایل صدا و تطبیق آن با لحظه‌ای در ویدیو که کلاکت بسته می‌شود، اطمینان حاصل میکند که صدا و تصویر هماهنگ می‌شوند. تخته کلاکت اطلاعات مهمی مثل شماره صحنه و شماره برداشت را نشان می دهد که برای سر و سامان بخشیدن به فیلمبرداری بسیار مفید است.

کِلاکت اسم های متعدد دیگری هم دارد ، مثلاً «تخته تقه»، «تخته نشان»، «Clapperboard»، «تخته ‌نشانه گذاری»، «Slate Board» و «تخته‌های همگام‌سازی» . اما همیشه سر صحنه فیلم‌برداری همان «کِلاکت» نامیده می‌شوند.

انواع کلاکت :

در عصر طلایی هالیوود، تخته‌ نشان‌ های فیلم از تخته‌های سیاه چوبی ساخته می‌شدند، اما امروزه دو نوع اصلی کلاکت را مشاهده می‌کنید:

• کِلاکت های سینمایی استاندارد: این کلاکت ها معمولاً از یک قطعه چوبی برای قسمت تقه زن بالا و یک تخته وایت برد سفید تشکیل شده‌اند.
• کلاکت های داره بازه زمانی یا Timecode slate : که به آن‌ها «کلاکت های هوشمند» یا «کلاکت ساعت دار» نیز می‌گویند، کلاکت های هوشمند مجهز به ساعت دیجیتال هستند. این ساعت یک کد زمانی را نشان می‌دهد که با دوربین و ضبط کننده صدا هماهنگ شده است. این به ویرایشگر اجازه می‌دهد تا صدا و تصویر را بدون نیاز به گوش دادن و پیدا کردن صدای تقه زدن، همگام‌سازی کند.

چوب تقه زن در هر دو مدل کلاکت ، نوارهای مورب سیاه و سفیدی دارد که به گونه ای طراحی شده اند که در مقابل هر پس زمینه قابل مشاهده باشند. برخی از تخته نشان ها دارای نوارهای رنگی هستند که برای درجه بندی رنگی در پس تولید مفید عمل می کنند.

روی کلاکت باید چه چیزهایی بنویسیم ؟

کلاکِت فیلمبرداری حاوی یک سری اطلاعات کلی در مورد اثر و اطلاعات مختص به هر پلان است :

1. عنوان اثر: در این بخش ، اسم فیلم یا سریال تلویزیونی را بنویسید.
2. اسم کارگردان: در این بخش باید نام کارگردان را بنویسید.
3. DP : در این بخش ، اسم مدیر فیلمبرداری (که فیلمبردار نیز نامیده می شود) را بنویسید.
4. دوربین : اسم اپراتور دوربین یا حرف مرتبط با دوربین را بنویسید (به دوربین های مختلف با اسم های A-cam، B-cam ، C-cam و غیره اشاره می شود).
5. تاریخ: تاریخ ضبط فیلم را بنویسید.
6. Roll یا حلقه فیلم : این عدد به حلقه فیلم یا حافظه دیجیتالی که فیلم روی آن ضبط شده است، اشاره می کند.
7. صحنه : این عدد مشخص می کند که کدام صحنه در حال فیلمبرداری است. یک صحنه به طور کلی شامل چندین پلان است که با اضافه کردن چند تا از حروف الفبا به شماره صحنه به آن ها اشاره می شوند. به عنوان مثال، اولین پلان صحنه شماره سه با علامت “۳”، دومین پلان صحنه شماره سه با علامت “۳A”، و سومین پلان صحنه شماره سوم با علامت “۳B”  و غیره مشخص می‌شوند. همیشه هنگام علامت زدن پلان ها از حروف “I” و “O” رد شوید چون به نظر بسیار شبیه به اعداد یک و صفر هستند.
8. برداشت : در این قسمت شماره برداشت فعلی را مشخص می کنید. هر برداشت یک نسخه مستقل از هر پلان بخصوص است. به عنوان مثال، وقتی کارگردان میگوید یک برداشت دیگر بگیریم ، یعنی برای بار دوم از همان پلان فیلمبرداری کنیم .

بعضی از تخته‌ نشان ها هم دارای یک سری بخش‌های اضافی هستند که به شما امکان می‌دهند نرخ فریم دوربین (فریم در ثانیه)، روز یا شب بودن پلان و داخلی یا خارجی بودن نما را مشخص کنید. وظیفه منشی صحنه است که صحنه مناسب را مشخص کند و اعداد را علامت بزند، بنابراین اگر یک بار پیش آمد که مطمئن نبودید چطور هر یک از این موارد را علامت گذاری کنید، با منشی صحنه مشورت کنید.

نحوه استفاده از کلاکت:

کار با تخته نشان نسبتاً ساده است، اما نیاز به صبر و توجه به جزئیات دارد.

• کلاکت را علامت گذاری کنید : هر بخش کلاکت را با اطلاعات مناسب پر کنید، با هر صحنه تطبیق دهید و هر بار که آن ها تغییر می کنند حواستان به اعداد صحنه ها و … باشد .
  

• صبر کنید تا دوربین شروع به ضبط کند : بعد از اینکه دستیار اول کارگردان (که AD نیز نامیده می‌شود) می‌گوید که زمان شروع ضبط است، در موقعیت کلاکت زدن قرار بگیرید. هنگامی که اپراتور دوربین و صدابردار فریاد زدند که دوربین و صدا در حال شروع ضبط هستند، کار را شروع کنید.

• تخته نشان را در قاب نگه دارید : اپراتور دوربین به شما راهنمایی میکند که دقیقاً کجا بایستید و تخته نشان را طوری نگه دارید که به وضوح در کادر و در فوکوس قابل مشاهده باشد. تخته کلاکت را طوری نگه دارید که تقه مقابل شما باشد تا بتوانید با یک دست چوب تقه زن را باز و بسته کنید. هنگامی که سر جای خود قرار گرفتید، تقه را باز کنید و تخته نشان را کمی به جلو متمایل کنید تا از انعکاس نور به لنز دوربین جلوگیری کنید.

• شماره برداشت و شماره صحنه را با صدای بلند اعلام کنید : شماره صحنه و شماره برداشت را با صدای بلند بگویید ، سپس تقه بزنید و کنار بروید .  هنگامی که یک حرف الفبا در شماره صحنه وجود دارد، برای وضوح ، یک کلمه کامل بگویید که با آن حرف شروع می شود. به عنوان مثال، اگر در کلاکت نوشته  “صحنه ۵A ،برداشت دوم، یک اعلام مناسب این خواهد بود: “صحنه پنج Apple ،برداشت دوم .

• دو قطعه چوبی را تقه بزنید : بعد از اینکه به صورت شفاهی اطلاعات صحنه را اعلام کردید ، چوب ها را به هم بزنید. تخته های چوبی را با نیروی ملایمی ​​بکوبید. برای ایجاد صدای کافی لازم نیست چوب ها محکم به هم کوبیده شوند. بلافاصله پس از تقه زدن ، تخته نشان را پایین بیاورید و از قاب خارج شوید.

• اگر اشتباه کردید دوباره کلاکت بزنید  : در صورتی که بار اول تخته نشان را درست نزنید – مثلاً اگر تخته نشان را خارج از کادر نگه داشته بودید، یا چوب ها را به اندازه کافی با صدای بلند تقه نزده اید یا صدا هنوز در حال ضبط نبوده – قبل از اینکه دوباره کلاکت بزنید بگویید : اعلام دوم . این به تدوینگر نشان می دهد که اعلام اول نادرست بوده است.

• در صورت لزوم از کلاکت در انتهای پلان استفاده کنید : گاهی اوقات به دلیل نوع فوکوس لنز یا کادربندی مورد نیاز نما، نمی‌توانید قبل از شروع برداشت کلاکت بزنید ، بنابراین کلاکت زدن در انتهای پلان ضروری است. برای این کار، تخته نشان را وارونه نگه دارید، چوب ها را تقه بزنید، تخته نشان را به جهت دُرست بچرخانید تا قابل خواندن باشد و سپس اطلاعات روی تخته نشان را اعلام کنید.

• برای نماهای نزدیک از ملایمت استفاده کنید : هنگام فیلمبرداری نماهای نزدیک، ممکن است لازم باشد کلاکت را مستقیماً در مقابل صورت بازیگر نگه دارید. برای جلوگیری از ایجاد مزاحمت و برهم زدن تمرکز بازیگر،ملایم تر از حد معمول کلاکت بزنید. این به ویرایشگر نشان می‌دهد که باید با دقت بیشتری به صدای تقه زدن گوش دهد.

• برای اشاره به نماهای بدون صدا ، M.O.S بودن نما را نشان دهید : یک پلان بی صدا یا M.O.S که مخفف “motor only sync” یا “motor only shot” است ، بدون صدا فیلمبرداری می شود. برای نشان دادن یک برداشت بدون صدا ، دست خود را بین دو قطعه چوبی نگه دارید تا تقه نخورد .