نخستین مستند سازان

« رابرت فلاهرتی » از محدود مستند سازان آمریکایی بود که بر پایه ی مشاهده ها و تجربه های خود فیلم ساخت. « نانوک شمال ، ۱۹۲۲ » که تجربه شخصی وی از زندگی اسکیموها بود ، اعتبار فوق العاده ای در هالیوود به دست آورد. طوریکه نظر کمپانی پارامونت را برانگیخت و وی را برای فیلم دوم ترغیب کرد.

فلاهرتی برای ساخت فیلم دوم به «موانا» رفت و مدتی در «ساموا» زندگی کرد. با آداب و رسوم، طرز لباس پوشیدن، غذا خوردن و دیگر خلقیات بومیان آن قبیله آشنا شد. وقتی فیلم را ساخت ، این بار پارامونت را خوشحال نکرد.

وقتی نتوانست سلیقه فیلمسازی خود را بر هالیوود تحمیل کند یا به گونه ای آنان را راضی نگاه دارد ، کناره گیری جست.

سپس با «مورنو» کارگردان فیلم «آخرین خنده» همکاری را شروع کرد و فیلم « تابو Tabu » را به اتفاق وی ساخت. بعد از آن به انگلستان رفت و به نهضت مستند سازان که راس آن « جان گریرسون john Griierson» بود، پیوست. در آنجا فیلم « انسان آرامی Man af Aran، ۱۹۴۳» را که روایتی از زندگی ماهیگران ایرلندی بود، ساخت.

جان گریرسون مستند ساز انگلیسی بعد از فراز و نشیبها بدین نتیجه رسید که واقعیت فیلم مستند، چگونه باید باشد که بر تماشاگر اثر گذارد. آنگاه به مطالعه عمیق پرداخت.

آثار آیزنشتاین و پودوفکین (در مورد تدوین) و فلاهرتی را با دقت مورد بررسی قرار داد. مشاهدات را پیرامون خود وسیعتر ساخت. حتا در اداره پست و پشت میز کار ، موشکافانه به نامه ها ، بسته های پستی ، دستگاه تلگراف نظر می انداخت.

تا وقتی آن تجربه ها در قالب فیلم در می آید ، درک آن برای مردم اسان باشد. بدین طریق به فیلمهای مستند جان داد تا جایی که کارخانه داران انگلستان برای تبلیغ کالاهای خود به مستند سازان روی می آوردند.

نمونه فیلم های مستند جان گریرسون «چهره ذغالی coal face ،۱۹۳۵» ، «پست شبانه Night Mall، ۱۹۳۶»، و «دریای شمال North sea، ۱۹۳۸» می باشد.

در آلمان « لنی ریفنشتال Leni Riefenstahl » – بازیگری که به کارگردانی روی آورد – با فیلمهای خبری درباره وقوع جنگ در آینده – در تقویت قدرت هیتلر – مانند « اراده پیروزی Triumph Des wil، ۱۹۳۲» و « المپیاد olympiad، ۱۹۳۸» به صفوف مستند سازان پیوست.

بعد از وقوع جنگ تغییرات بزرگی در فیلمهای مستند در عرصه جهانی روی داد. یکی از آن تغییرات مشخص کردن مرز فیلم خبری و مستند بود.

فیلمهای خبری که از دهه ۳۰ فعالیت خود را آغاز کرده بود ، نشان داد که یک موضوع رئالیستی از زاویه دید خبری چقدر می تواند بر تقویت فیلم مستند موثر باشد.

آن فرم فیلم که تا دوره جنگ برای مستند سازی به کار می رفت ، ۳۵ میلیمتری بود. با اینکه فیلم ۱۶ میلیمتری بعد از ۱۹۲۳ در بازار عرضه می شد. ولی تصویر چنین بود که فیلم ۱۶ میلیمتری ، خواه نا خواه به فیلم ۳۵ میلیمتری ، باید تبدیل شود؛ آنگاه از لحاظ کیفیت تصویر  آسیب خواهد دید.

عرضه فیلم ۸ میلیمتری که از سال ۱۹۳۲ شروع شده بود ، هرگز کسی به فکر استفاده از آن برای فیلمهای مستند نبود. رفته رفته کیفیت فیلم خام بین سالهای ۶۰-۵۰ رو به مرغوبیت رفت و زمینه همکاری بین فیلمهای ۸، ۱۶ و ۳۵ میلیمتری را فراهم ساخت.