آشنایی با نظریه فیلم : پنج نوع از نظریه های فیلم

برای لذت بردن از نظریه فیلم ، حتما لازم نیست که تحصیل کرده رشته مطالعات فیلم از دانشگاه باشید. هرکسی می‌تواند به یک آشنایی و درک پایه‌ای از تئوری فیلم دست پیدا کند ، که به نوبه خود باعث میشود بتوانید فیلم‌هایی که تماشا می‌کنید را بهتر درک کنید.

نظریه پردازان فیلم ، رابطه بین یک فیلم و مخاطب آن، رسانه های دیگر و جامعه را بررسی می کنند.

فهرست مطالب :

• نظریه فیلم چیست؟
• تاریخچه مختصری از نظریه فیلم
• پنج نوع از نظریه های فیلم

نظریه فیلم چیست؟

نظریه فیلم ، مطالعه فیلم ها و بررسی چگونگی کارکرد عناصر متعدد آن در جهت ارائه تصویری از واقعیت است.

نظریه فیلم برای تبیین ماهیت سینما و این که چطور سینما یک آینه مقابل مخاطبان و به طور کلی جهان می‌گیرد ، رویکردی آکادمیک اتخاذ می کند.

نظریه فیلم با نقد فیلم (که شامل ارزیابی اثربخشی یک فیلم است) و تاریخ فیلم (که توسعه و تکامل سینما را در طول زمان بررسی می کند) متفاوت است.

تاریخچه مختصری از نظریه فیلم

در حدود آغاز قرن بیستم، تصویر متحرک یا سینما به عنوان شکل جدیدی از سرگرمی توده ها ظهور کرد. منتقدان و نظریه پردازان به سرعت این رسانه جدید را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دادند و آن را با هنر مشابهش مقایسه کردند: تئاتر.

آن ها به طور خاص روی کار کارگردانان اولیه بسیار تأثیرگذار مثل ژیگا ورتوف، سرگئی آیزنشتاین و ژرمن دولاک تمرکز کردند.

پس از جنگ جهانی دوم، فیلسوف فرانسوی ، آندره بازن (موسس مجله فیلم فرانسوی  Cinéma Cahiers du / کایه دو سینما) شروع به نوشتن درباره فیلم کرد.

او معتقد بود که فیلم باید دیدگاه یک کارگردان را به نمایش بگذارد و این به تماشاگر بستگی دارد که محتوا را چطور تفسیر کند – ایده های او بر موج نوی فرانسه تأثیر فراوانی داشت. تئوری فیلم در این دوره تمرکز جدیدی بر رئالیسم، نظریه مولف و فیلمسازی آوانگارد دارد.

همانطور که مسائل برابری جنسیتی، روانکاوی و تمایلات جنسی بر مکالمات مدرن دهه های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ تسلط پیدا کرد ، نظریه پردازان فیلم به طور فزاینده ای به خوانش فیلم از دریچه این رشته ها علاقه مند شدند.

در دهه‌های پس از آن، تئوری فیلم به عنوان یک رشته دانشگاهی توسعه یافت و مطالعات سینما در دانشگاه‌ها رایج‌تر شد .

پنج نوع از نظریه های فیلم

در متن زیر چند نمونه از انواع مختلف تئوری فیلم آورده شده :

نظریه فمینیستی فیلم

نظریه فیلم فمینیستی ، بازنمایی زنان در سینما را مطالعه می کند. یک اثر بنیادی تئوری فیلم فمینیستی ، مقاله لورا مولوی در سال ۱۹۷۵ با عنوان «لذت بصری و سینمای روایی» است که در آن اصطلاح «نگاه خیره مردانه» را ابداع کرد.

نظریه فمینیستی ممکن است بررسی کند که فیلمسازان چطور شخصیت های زن را بدون توجه به ذهنیت آن ها عینیت می بخشند و جنسی می کنند.

نظریه فیلم مارکسیستی

نظریه مارکسیستی فیلم ، بازنمایی ساختارهای قدرت و مبارزه طبقاتی در یک فیلم را مورد بررسی و مطالعه قرار می‌دهد .

در خوانش های مارکسیستی از یک فیلم، نظریه پرداز ممکن است بر قهرمانانی تمرکز کند که برای نیازهای یک گروه علیه قدرت های سرمایه داری مبارزه میکنند .

نظریه روانکاوانه فیلم

نظریه روانکاوانه فیلم بر مطالعه روان انسان، تجزیه تحلیل تأثیر عواملی مانند خودشیفتگی، میل جنسی، یا افکار ناخودآگاه بر کنش شخصیت در خلال یک روایت تأکید دارد.

نظریه کوئیر

نظریه کوئیر در فیلم ، بر موضوعات و زیرمتن های مربوط به «کوئیر» (Queer) ( واژه‌ای که اکنون تمام افرادی را که از نظر تمایلات جنسی در اقلیت هستند در برمی‌گیرد ) در فیلم تأکید می کند و به بررسی چگونگی نمود گرایش جنسی و هویت جنسیتی در سینما می پردازد.

نظریه مؤلف

نظریه مولف بنا را بر این  میگذارد که کارگردان، مبتکر هنری اصلی یک فیلم است. این نظریه طبق این عقیده عمل می‌کند که بهترین فیلم‌ها توسط فیلم‌سازانی ساخته می‌شوند که بینش منحصر به فرد و شخصی خود را دارند و فیلم‌های خود را می‌نویسند و کارگردانی می‌کنند.