هنر فولی یا صداسازی چیست؟ شناخت صدای فولی و اهمیت آن

فیلم ها در درجه اول یک رسانه بصری محسوب میشوند ، اما نفس گیرترین تصاویر و جلوه های بصری هم بدون جلوه های صوتی ناقصند . از صدای قدم‌هایی که به ما نزدیک‌تر می‌شوند گرفته ، تا خش‌خش لباس‌ها در حین حرکت یک کاراکتر ، صداهای فولی به فیلم عمق اضافه میکنند و تماشاگران را در جهان نمایان روی پرده سینما غوطه‌ور می‌کنند.

فهرست مطالب :

• هنر فولی یا صداسازی چیست؟

• خاستگاه هنر فولی

• هنرمندان فولی دقیقا چه کاری انجام می‌دهند ؟

• ۳ نوع صدای فولی

• صدای فولی چگونه ساخته می شود؟

• در طول یک جلسه ضبط صدای فولی چه اتفاقی می افتد؟

• ۴ دلیل افزایش جذابیت فیلم توسط صداهای فولی 

هنر فولی یا صداسازی چیست؟

فولی ( یا صداسازی )  یک تکنیک منحصر به فردِ تولید جلوه های صوتی است که شامل تولید و “اجرای” صداهای روزمره زندگی  برای فیلم ها و سریال های تلویزیونی است.

هنرمندان فولی این صداها را در یک استودیوی ضبط صدا ، هنگام پس تولید فیلم و هماهنگ با تصاویر ایجاد می کنند تا کیفیت صدا را بهبود ببخشند. صدای فولی ، عنوان خود را از جک فولی (jack foley) گرفته است ، هنرمند صدا سازی که این تکنیک را توسعه و شکل داد .

افکت های فولی (Foley Effect) ، هم میتوانند علاوه بر صدای ضبط شده در صحنه، (که به عنوان صدای میدانی شناخته می شوند ) استفاده شوند و هم میتوانند جایگزین آن شوند.

در اکثر صحنه ها از ترکیبی از صداهای ضبط شده میدانی و افکت های فولی استفاده میشود .

خاستگاه هنر فولی :

استودیوهای رادیویی به جای استفاده از جلوه‌های صوتیِ گرامافون که اغلب با کیفیت پایین و غیرقابل اطمینانی پخش می‌شدند، هنرمندان صدایی را استخدام کردند تا درست سرِ بزنگاه در هر لحظه مورد نیاز ، صدا تولید کنند.

شناخته شده ترین هنرمند همان روزهای اولیه تولید صدای فولی برای رادیو ، جک فولی بود که به صنعت فیلمسازی آمد تا پیشگام روش ها و تکنیک هایی باشد که هنرمندان فولی هنوز تا به امروز نیز از آن ها استفاده می کنند.

هنرمندان فولی دقیقا چه کاری انجام می‌دهند ؟

هنرمندان فولی ، صداهای روزمره ای مانند صدای قدم زدن، باز و بسته شدن درها، وزش باد، شکستن شیشه و سایر صداهای محیط را بازتولید می کنند.

این جلوه های صوتی در پس تولید به تدوین اثر اضافه می شوند تا تجربه شنیداری یک فیلم یا سریال تلویزیونی را بهبود ببخشند .

۳ نوع صدای فولی :

سه دسته بندی اصلی برای صداهای فولی وجود دارد:

صدای پا :

رایج‌ترین صدای تولیدی که یک هنرمند فولی ایجاد می‌کند، صدای قدم‌هاست، چون ضبط دقیق این صداها در هنگام فیلمبرداری یک صحنه سخت تر است.

استودیوهای ضبط صداهای فولی انواع مختلف کفش و سطوح کف زمین دارند، که هنرمندان بتوانند صدای تقریباً هر مدل کفشی که روی هر مدل سطحی قدم میگذارد را بازسازی کنند.

حرکت :

صدای حرکت ، مثلا صدای دو نفر که از کنار هم عبور می کنند، یک افکت صوتی ظریف است که جذابیت صحنه را بالاتر میبرد .

دیگر صداها :

هر صدایی که صدای حرکت یا قدم زدن نباشد، مانند زنگ تلفن یا صدای جیر جیر در.

صدای فولی چگونه ساخته می شود؟

هنرمندان فولی جلوه‌های صوتی را در استیج‌های فولی ضبط می‌کنند . استیج فولی ، به استودیوهای ضبط صدای بزرگ و مجهز به هزاران شیء ، بافت و سطحی گفته میشود که هنرمندان می‌توانند از آن ها برای بازسازی صداها استفاده کنند.

قبل از ضبط در استودیوی فولی ( استودیوی تخصصی صدا ) ، هنرمندان فولی کل فیلم را تماشا می‌کنند، توجه می‌کنند که هر صحنه به چه صداهایی نیاز دارد و وسایل و مواد لازم را از انبار یا محل ذخیره‌سازی استودیو جمع‌آوری می‌کنند.

هنرمندان فولی در ابتدا ، جلوه های صوتی فولی برای یک فیلم را در یک برداشت طولانی ، همزمان با نمایش فیلم بر روی صفحه نمایش و انجام یک زمان بندی کامل و بی نقص برای اجرای هر افکت ضبط می‌کردند.

اما با تکنیک‌های مدرن تدوین فیلم، هنرمندان فولی می‌توانند روی صداها به صورت مجزا تمرکز کنند، چندین برداشت انجام دهند، و افکت‌ها را بعدا در نرم‌افزارهای ویرایش صدا ویرایش کنند یا بهبود ببخشند .

در طول یک جلسه ضبط صدای فولی چه اتفاقی می افتد؟

هنرمندان فولی با استفاده از روش‌های دور از انتظار، صداهایی فراگیر و طبیعی خلق می‌کنند. در یک جلسه عادی ضبط صدا ، هنرمندان فولی ، هر صحنه را به تک تک صداهایی که باید ضبط کنند تقسیم می کنند، سپس یکی یکیِ آنها را بازسازی و ضبط می کنند.

آن ها صداها را همان لحظه ، همزمان با تماشای فیلم ضبط می کنند تا مطمئن شوند که صداها به درستی با تصاویر همگام شده اند.

برای مثال، در صحنه‌ای که مردی وارد یک غذاخوری می‌شود و در یک لژ می‌نشیند، هنرمندان فولی صدای باز شدن در، بسته شدن در، قدم گذاشتن روی کف پوش با نوع کفش‌هایی که کاراکتر به پا دارد و در نهایت نشستن شخص روی صندلی چرمی را تولید می‌کنند.

آن ها همچنین ، توجه می‌کنند که چه صداهای دیگری در پس‌زمینه وجود دارد که باید آن را تولید کنند ، مثلا صدای به هم خوردن ظروف و راه رفتن پیشخدمت‌ها ، ( در صورتی که این صداها در ضبط‌ های میدانی هنگام فیلمبرداری آن صحنه ثبت نشده باشند )

بازآفرینی برخی صداها ساده است، مانند صدای جرینگ جرینگ کلید ماشین، چون هنرمندان فولی می توانند آن صدا را با استفاده از همان شی اصلی تولید کنند. ولی برخی صداها پیچیده‌تر هستند و هنرمندان فولی روش‌های خلاقانه‌ای برای بازآفرینی آن‌ها، مانند استفاده از سلفون برای تولید صدای جرقه‌ی آتش و … استفاده می‌کنند .

۴ دلیل افزایش جذابیت فیلم توسط صداهای فولی :

هنرمندان فولی صداهای جزئی را به چند دلیل بازسازی می کنند:

صداهای فولی باعث واقعی تر شدن صحنه ها می‌شوند :

تک تک لحظه های زندگی شما – حتی لحظات بی سر و صدا و خاموش – صدا دارد. تاثیرگذار ترین صداهای فولی آن هایی هستند که آنقدر طبیعی و واقعی به نظر می رسند که مخاطب متوجه آنها نمی شود.

صداهای فولی صحنه را چشم گیرتر می‌کنند :

صدا عنصر کلیدی داستان سرایی است. جلوه های صوتی ، حسی از فضا و اتمسفر ماجرا ایجاد می کنند و بینندگان را بیشتر به داستان می کشانند.

صداهای محیطی باورپذیرتر :

صداهای پس‌زمینه و محیط ( آمبیانس ) در ضبط میدانی معمولاً به اندازه‌ای بلند نیستند که به خودی خود بتوانند تاثیر صدا را افزایش دهند، بنابراین هنرمندان فولی آن صداها را در استودیو بازسازی می‌کنند تا بلندتر و قابل باورتر باشند.

فیلم بدون صداهای فولی بیش از حد ساکت است :

فیلم‌ها بدون صداهای پس‌زمینه بیش از حد خالی و ساکتند ، تماشاگران فکر می‌کنند که صدای سینما خاموش شده است. صدای فولی این خلاء شنیداری را پر می کند و باعث میشود صحنه ها طبیعی تر احساس شوند .