هنر نو: آشنایی با هنر و معماری آرت نووُ

هنر نو: آشنایی با هنر و معماری آرت نووُ

سبک آرت نوو یا هنر نو Art Nouveau که به دلیل تأثیرات طبیعت گرایانه اش قابل توجه است، سبک غالب هنرهای زیبا، هنرهای تزئینی و معماری در اروپا و آمریکای شمالی از سال های ۱۸۸۰ تا ۱۹۱۴ بوده است.

فهرست مطالب:

• آرت نووُ چیست؟
• تاریچه آرت نووُ
• ۴ ویژگی آرت نووُ
• ۵ نمونه از سبک آرت نووُ

آرت نووُ چیست؟

آرت نووُ (به فرانسوی به معنای «هنر نو») یک جنبش هنری در هنرهای زیبا، معماری، طراحی داخلی، و هنرهای تزئینی است که در طول دوران بل اپوک یا دوران طلایی بین دهه ۱۸۸۰ و شروع جنگ جهانی اول بود. این سبک جدید ابتدا در فرانسه و بلژیک آغاز شد اما به سرعت در سایر کشورهای اروپایی مانند اتریش، آلمان و اسپانیا گسترش یافت. آرت نوو سنت‌های هنری تثبیت شده پیرامون موضوعات تاریخی و آکادمیک را شکست و سبک جدیدی را توسعه داد که جهان طبیعی را در اولویت قرار میداد.

هنر آرت نووُ اغلب دارای پیکره‌هایی شتابان و روان است که اشکال گیاهان و گل‌ها را بازنمایی می‌کنند یا از هنر بیزانسی تأثیر میگیرند. این سبک به ویژه در اشیاء هنرهای تزئینی از جمله مبلمان، کابینت، جواهرات، وسایل روشنایی و سرامیک رایج بود. برخی از هنرمندان مشهور هنر نو شامل تصویرگرانی مثل اوبری بردزلی و آلفونس ماریا موخا، آنری دو تولوز-لوترک، و هنرمندان زینتی مثل لوئیس کامفورت تیفانی و هانری وان ده ولده، و معماران آنتونی گائودی و ویکتور هورتا هستند.

تاریچه آرت نووُ:

با اینکه هنر نو از نظر فنی از فرانسه ریشه گرفته است، جنبش هنر و صنایع دستی انگلستان الهام بخش هنرمندان هنر نو بود. در اواسط قرن نوزدهم در بریتانیا، طراح پارچه ، ویلیام موریس و معماری به اسم فیلیپ وب، سبک‌های تزئینی جدیدی را با الهام از طبیعت که می‌توانست در هنرهای زیبا، معماری و هنرهای تزئینی مورد استفاده قرار گیرد، راه‌اندازی کردند.

اصطلاح هنر نو برای اولین بار در سال ۱۸۸۰ در نشریه بلژیکی «هنر نوگرا» برای توصیف کار مترقی یک گروه هنرمندان به نام Les Vingt یا گروه بیست استفاده شد. در سال ۱۸۹۵، زیگفرید بینگ، فروشنده هنری فرانسوی-آلمانی، گالری خانه هنر نو (Maison de l’Art nouveau) را در پاریس  افتتاح کرد که اولین گالری اختصاص داده شده به هنر نو بود و این جنبش را در فرانسه رواج داد.

در طول دهه اول قرن بیستم، این سبک در سراسر اروپا گسترش یافت – از وین، اتریش، جایی که نقاش گوستاو کلیمت با نقاشی‌های طلاکاری شده خود سنت‌ها را شکست، تا اسپانیا که در آن آنتونیو گائودی ساختمان‌های مجلل و مواجی ساخت که مظهر معماری هنر نو بود. پس از جنگ جهانی اول، آرت دکوی هندسی که تحت تأثیر هنر کلاسیک بود به عنوان تأثیرات اولیه هنرهای تزئینی آن زمان جایگزین شد.

۴ ویژگی آرت نووُ:

در اینجا چند نمونه از ویژگی های آثار هنر نو در هنرهای تجسمی، هنرهای تزئینی و معماری آورده شده است.

۱- اشکال طبیعی: آثار هنر نو پر از اشکال بیومورفیک یا اشکال غیر هندسی و ارگانیک اند که شبیه گل‌ها، حشرات و دیگر عناصر دنیای طبیعی هستند.

۲- خطوط زینتی: آثار هنری آرت نو – مانند تابلوهای متروی پاریس – اغلب دارای خطوط منحنی و پیچ‌خورده هستند که اشکال چرخان گیاهان یا ساقه‌ها را به نمایش میگذارند.

۳- الگوهای تخت و تزیینی: در نقاشی و هنرهای گرافیک، هنرمندان هنر نو با ایجاد الگوهای کوچک و فشرده، مانند پارچه‌های ویلیام موریس و الگوهای کاغذ دیواری، و نقوش طلاکاری شده در نقاشی‌های گوستاو کلیمت، بر مسطح بودن این آثار تأکید داشتند.

۴- تأثیرات بیزانس: هنرمندانی مانند گوستاو کلیمت، با نقاشی‌های طلاکاری شده موزاییک‌مانند خود، و آلفونس موخا، که اغلب در موضوعات نقاشی‌هایش ملکه‌های بیزانسی را نقاشی می‌کرد، از سبک آراسته و مزین هنر بیزانس تأثیر می‌گرفتند. هنرمند تزیینی «لوئیس کامفورت تیفانی» اولین لامپ های تیفانی خود را در یک کلیسای کوچک تحت تأثیر بیزانس در نمایشگاه جهانی کلمبیا در شیکاگو ارائه کرد.

۵ نمونه از سبک آرت نووُ:

در اینجا چند نمونه از نقاشی، معماری و هنرهای تزئینی آرت نوو آورده شده است.

۱- تابلوهای سردر متروی پاریس، هکتور گیما (۱۹۰۰) : تابلوهای ورودی ایستگاه‌های متروی پاریس – با حروف متمایز ” متروپولیتن” و آهن‌کاری‌های چرخان – توسط هکتور گیما در سال ۱۹۰۰ طراحی شده‌اند و نمونه‌ای از سبک آرت نوو متنی هستند.

۲- چراغ های تیفانی، لوئیس کامفورت تیفانی (۱۸۹۳): لوئیس کامفورت تیفانی (وارث ثروت تیفانی و شرکا) با لامپ های رنگارنگ شیشه رنگی و سربی اش هنر نو را در ایالات متحده محبوب کرد. تیفانی اولین لامپ های خود را در نمایشگاه جهانی کلمبیا در شیکاگو در سال ۱۸۹۳ به نمایش گذاشت.

۳- معماری کلیسای ساگرادا فامیلیا از آنتونی گائودی (۱۸۸۳): در سال ۱۸۸۳، زمانی که معمار، فرانسیسکو د پائولا دل وییار وای لوزانو از این کار استعفا داد، آنتونی گائودی ساخت کلیسای ساگرادا فامیلیا بارسلون را بر عهده گرفت. اگرچه این پروژه هنوز به طور کامل به پایان نرسیده است، اما می‌توانید تأثیر گائودی را در نمای کلیسای جامع مشاهده کنید، که با قالب‌های طبیعی که تقریباً به نظر می‌رسد در حال ذوب شدن هستند، برجسته شده است.

۴- پوسترهای آلفونس موخا (دهه ۱۸۹۰): پوسترهای تجاری مشهور دهه ۱۸۹۰ اثر آلفونس موخا، تصویرگر چکی، به ویژه از سارا برنارد، بازیگر فرانسوی، نمونه ای از سبک هنر نو است. این پوسترها تصاویری از زنان جوان را به تصویر می‌کشد که شبیه حوری های چوبی یا ملکه‌های بیزانسی هستند که لباس‌هایی با نقش و نگار و منگوله‌دار به تن دارند و اطراف آن را گل‌ها و گیاهان احاطه کرده‌اند.

۵- پرتره اَدل بلوک باوئر و بوسه اثر گوستاو کلیمت (۱۹۰۳-۱۹۰۸): این دو نقاشی از گوستاو کلیمت بخشی از دوران طلایی این نقاش اتریشی هستند، بخاطر اینکه از نقوش موزاییک مانند و طلاکاری شده استفاده می کنند. بوسه مردی را نشان می دهد که شنل سیاه و طلایی پوشیده شده است و گونه معشوقش را می بوسد. پرتره اَدل بلوک باوئر، همسر یک بانکدار و تاجر شکر ثروتمند را نشان میدهد که با جزئیات واقع گرایانه در اطراف صورت او و با لباسی از طلا پوشانده شده است.